Κυριακή 29 Δεκεμβρίου 2024

ΨΕΜΑ ΚΑΙ ΜΑΓΙΑ της Έλσα Μοράντε

 


Τι ιδιαίτερο βιβλίο είναι αυτό, από όποια πλευρά κι αν το εξετάσεις! 
Ως προς το είδος δεν ανήκει κάπου συγκεκριμένα! Έχει λίγο από μελόδραμα, λίγο από παραμύθι, κάτι από βιογραφία, κάτι από μαγικό ρεαλισμό! Ως προς τη θεματική του και τον τρόπο που παρουσιάζεται από τη συγγραφέα θεωρείται πρωτοποριακό και μη αναμενόμενο, αν σκεφτούμε τον χρόνο της έκδοσής του, το 1948! Θα περίμενε κάποιος να αναφέρεται, έστω και λίγο, στον Πόλεμο που είχε απασχολήσει τα προηγούμενα χρόνια την ανθρωπότητα, αλλά μας παρουσιάζει την ιστορία τριων γενεών, εστιασμένη σε τρεις γυναίκες (γιαγιά, μητέρα, εγγονή), έτσι όπως την αφηγείται η τελευταία! Τα γεγονότα διαδραματίζονται κάπου στη Νότια Ιταλία τέλη 19ου και αρχές 20ου αι.
Η συγγραφέας επικεντρώνεται στις οικογενειακές και ερωτικές σχέσεις των βασικών ηρωίδων θίγοντας τις ταξικές διαφορές, την πατριαρχική κοινωνία της εποχής, τη φτώχεια που οδηγεί πολλές φορές σε συμβιβαστικούς γάμους, τον αρρωστημένο έρωτα, το ψέμα και την υποκρισία που οδηγούν σε προβληματικές οικογενειακές σχέσεις, την απουσία της μητρικής αγάπης, τα παιδικά τραύματα, τα διαψευσμένα όνειρα, τη φιλία, ακόμα και την ομοφυλοφιλία, αν και αυτό το τελευταίο επιτυγχάνεται με πολύ διακριτικό τρόπο! 
Ο εγωκεντρισμός και ο ναρκισσισμός πρωταγωνιστούν στο βιβλίο,  η πραγματικότητα και η φαντασία μπλέκονται στην αφήγηση, ενώ οι αυταπάτες προστατεύουν κάποιες φορές τις ηρωίδες από την ανυπόφορη και σκληρή πραγματικότητα! 
Η γλώσσα και το ύφος είναι αρκετά περίπλοκα, οι λεπτομέρειες αρκετές και το βιβλίο πυκνογραμμένο, στοιχεία που μπορεί να κουράσουν λίγο τον αναγνώστη, αλλά η συναισθηματική φόρτιση που προκαλεί είναι τόση που σε κάνει να θες να συνεχίσεις παρακάτω... Σε τσακίζει λίγο, σε ξαφνιάζει δυσάρεστα, αλλά είναι πολύ καλό! 

"Η ηλικία των είκοσι επτά ετών θεωρούνταν εκείνες τις εποχές προχωρημένη ηλικία για μιαν άγαμη γυναίκα"

"Αν και παραμελούσε την κομψότητά της, όπως κι εκείνη των παιδιών, φρόντιζε υπερβολικά τα ρούχα του συζύγου, διότι γνώριζε ότι ο Νικόλα ήθελε να φαίνεται κομψός, πιθανόν για να αρέσει σε άλλες γυναίκες. Παρομοίως, δεν τον επέπληττε καθόλου για το ότι γρήγορα διασπάθισε την προίκα της, ίσως για άλλες γυναίκες"

"Λόγω των αυστηρών ηθών της πόλης, η Άννα δεν αγνοούσε πως από τη στιγμή κιόλας που έμπαινε με έναν νεαρό στο ζαχαροπλαστείο, ήταν ατιμασμένη"

"Σύμφωνα με το έθιμο εκείνων των εποχών κι εκείνων των τόπων, ο γάμος αποφασίστηκε κοινή συναινέσει από τους συγγενείς αμφότερων των πλευρών, υπακούοντας σε κριτήρια κάστας και περιουσίας"

"Η μητέρα μου συνήθιζε γενικά να μεταχειρίζεται τα παιδιά σαν κατώτερη ράτσα, σαν ένα είδος ενοχλητικών ζώων, τα οποία, ανίκανα να μεριμνήσουν για τον εαυτό τους, αναγκάζουν τους άλλους σ' αυτή την άχαρη φροντίδα. Όταν αρρώσταινα, την έβλεπα στο προσκέφαλό μου συνοφρυωμένη, ανυπόμονη, λες και ήταν φταίξιμο το ότι αρρώστησα"

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου