Η ΜΕΓΑΛΗ ΧΙΜΑΙΡΑ (Μ. Καραγάτσης)

 

Είμαι Καραγατσική! Γιατί να το κρύψωμεν άλλωστε; Έχω διαβάσει σχεδόν όλα τα βιβλία του μεγάλου συγγραφέα και απλώς τα ξαναδιαβάζω... Ό,τι και να διαβάσεις δικό του, το λατρεύεις...

Τι να πει κανείς γι' αυτό το υπέροχο ατμοσφαιρικό ψυχογράφημα ή, καλύτερα, αυτόν τον ύμνο στη γυναικεία ψυχοσύνθεση, τον έρωτα και τον θάνατο; 

Η βασική ηρωίδα, η Μαρίνα, είναι μια Γαλλίδα που παντρεύεται έναν Έλληνα ναυτικό και εγκαθίσταται μαζί του στη Σύρο, στο ίδιο σπίτι με την πεθερά της, το οποίο επισκέπτεται συχνά και ο κουνιάδος της, που διαπρέπει στον χώρο της Νομικής. 

Πρόκειται για απίστευτη αναγνωστική εμπειρία όπου οι Φροϋδικοί προβληματισμοί εμπλέκονται με την αρχαία ελληνική τραγωδία, με στοιχεία της ελληνικής μυθολογίας, τον Ευρωπαϊκό νατουραλισμό, αλλά και τον κόσμο του υπερφυσικού! 

Η Μαρίνα ανήκει στις ηρωίδες που με τη σκληρή και εγωιστική συμπεριφορά της και την άκρατη ματαιοδοξία της δε γίνεται συμπαθής στον αναγνώστη, όμως όλοι την κατανοούμε! Πρόκειται για μια γυναίκα με δυσάρεστες αναμνήσεις από την παιδική της ηλικία που αναζητά συνεχώς την ερωτική επιβεβαίωση και που προσπαθεί να προσαρμοστεί στο νέο της περιβάλλον, δίπλα σε μια γυναίκα σκληρή, καχύποπτη και με τον τρόπο της καταπιεστική, όπως είναι η πεθερά της ("Δεν γινόταν να μονιάσουν αυτές οι δυο γυναίκες. Τις χώριζε ένα απέραντο διάστημα από χώρες, φυλές και κλίματα. Η μια ήταν κόρη των ξανθών βίκιγκς, των σκληρών πολεμιστών, των αρπάγων του χρυσαφιού και των ηδονών. Η άλλη - Ασιάτισσα, με ψυχή κλειδωμένη - είχε στις φλέβες της το αίμα των αληθινών θαλασσινών, εκείνων που παλεύουν πραγματικά με το κύμα για να εμπορευτούν τον πλούτο της γης. Για τους πρώτους η θάλασσα είναι μέσο, για τους δεύτερους, σκοπός"). Στην προσπάθειά της αυτή περνάει από όλα τα στάδια, με απίστευτες Ντοστογιεφσκικές μεταπτώσεις και ασφυκτιώντας συνεχώς από τα κοινωνικά πρέπει,  μέχρι την τελική λύτρωση...

Με φόντο το μπλε του Αιγαίου διαδραματίζεται αυτή η ιστορία στην οποία ο Καραγάτσης παρουσιάζει πολλές αντικρουόμενες δυνάμεις, όπως τη γαλλική κουλτούρα με τον ελληνικό συντηρητισμό, την ελεύθερη βούληση με το πεπρωμένο, την επιστήμη με τη δεισιδαιμονία, τις αδυναμίες και τα πάθη με την καθημερινή ρουτίνα. Συγχρόνως δίνονται ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τη ναυτική ζωή της Σύρου του Μεσοπολέμου, ενώ ο λυρικός και υπαινικτικός σε πολλά σημεία λόγος, οι λεπτομερείς περιγραφές, η έντονη θεατρικότητα στα διαλογικά μέρη, το γεγονός ότι τα πράγματα "λέγονται με τ' όνομά τους", χωρίς μισόλογα, αλλά και η τραγική κορύφωση του δράματος, γίνονται αφορμή για πρόκληση έντονων συναισθημάτων στον αναγνώστη και για δημιουργία προβληματισμών σχετικών με τις ανθρώπινες αδυναμίες και τον έρωτα, που κάποιες φορές γίνεται καταστροφικός...

Πραγματικό λογοτεχνικό διαμάντι...

Υ.Γ. "Η ΜΕΓΑΛΗ ΧΙΜΑΙΡΑ" εντάσσεται στην τριλογία "ΕΓΚΛΕΙΣΜΟΣ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΦΟΙΒΟ", στην οποία συμπεριλαμβάνονται και ο "ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ ΛΙΑΠΚΙΝ" και ο "ΓΙΟΥΓΚΕΡΜΑΝ". Και τα τρία βιβλία αναφέρονται σε πρόσωπα από το εξωτερικό που έρχονται για μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, όμως, τελικά, δεν καταφέρνουν να προσαρμοστούν και καταστρέφονται.

Χαρακτηριστικές φράσεις του βιβλίου:

"Έτρωγαν κρέας μονάχα τρεις φορές τη βδομάδα"

"Μήδεια! Δεν υπάρχει διεισδυτικότερη ανάλυση του γυναικείου ερωτικού προβλήματος"

"Η Ελλάδα δεν έσβησε μέσα στα σκοτάδια του Μεσαίωνα. Επέζησε. Συνεχίσθηκε. Υπάρχει πάντοτε, διατηρώντας την πνευματική αυθυπαρξία της"

"Όταν η ζωή κυλάει ευτυχισμένη, οι μέρες διαβαίνουν τόσο απαρατήρητες , που αν καμιά φορά τις αθροίσουμε, απομένουμε στοχαστικοί μπροστά στον αναπάντεχα μεγάλο αριθμό τους"

"Ας πονέσει. Αυτός είναι ο κλήρος της γυναίκας που αγαπάει. Ας πονέσει"